Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:
Organisatiestructuren.
Bron leidraad tekst: Organisatorische schema's en procedures - PBNA aannemerscursus 1976en
H.T.I Bedrijfseconomie (afdeling: calculatie in het bouwbedrijf) (studiejaar 1983)
Voor de volgende onderwerpen ga naar:
algemeen;
te stellen voorwaarden aan de organisatie;
organisatiestructuur en organisatievormen;
organisatie voorbeelden;
Algemeen:
Een organisatie is een geordende groep mensen die m.b.v. bepaalde middelen samenwerkt om bepaalde doelen te bereiken
Let op! winst maken is hier dus geen doel.
Een bedrijf is een organisatie die goederen en/of diensten produceert.
Een uitvoerend bouwbedrijf is een commerciële instelling, die met behulp van rationele werkmethoden en organisatievormen een bepaald doel tracht te bereiken.
Het doel "het tot stand brengen van bouwwerken" dient om winst te behalen en om daarmee de continuïteit te handhaven en sociale zekerheid te bieden. Met een efficiënt bedrijfsbeleid kan het boven omschreven doel zo goed mogelijk worden bereikt. Daartoe moet men organiseren.
Een onderneming is (bron tekstfragment: bedrijfsleer middenstand opleiding LOI 1969) een organisatie van kapitaal en arbeid dat winst maken als doel nastreeft om zo haar eigenaar(s) een inkomen te verschaffen Dit doel tracht men te bereiken door vervaardiging of verwerking van producten die dan voor de bevrediging van de behoeften van de gemeenschap dienen.
(winst = overschot)
verder het onderwerp "Het doel van de onderneming" behorend bij dit onderdeel.
Mogelijke ondernemingsvormen:
Eenmanszaak, maatschap, vennootschap (onder firma, commanditair, naamloos, besloten en coöperatief), etc.verder het onderwerp "Ondernemingsvormen" behorend bij dit onderdeel.
Te stellen voorwaarden aan de organisatie:
Een organisatie berust op een aantal organisatie-principes, waarvan de belangrijkste het principe van de arbeidsverdeling en de daaruit voorvloeiende specialisatie is.-
Kostenvoorwaarden:
Moet leiden tot doelmatigheid in de uitvoering.
Moet leiden tot een zuinig gebruik en verbruik van productiemiddelen en energie. -
Bestuursvoorwaarden:
Moet leiden tot procesbeheersing. - Sociale voorwaarden:
Taken moeten voldoende inhoud hebben en de relaties tussen medewerkers moeten voldoen aan de volwaardigheid van het mens zijn.
Organisatiestructuur en organisatievormen:
Organisatiestructuur:
Interne organisatie: de organisatie binnen het bedrijf.Externe organisatie: de organisatie waar het bedrijf een onderdeel van uitmaakt.
- De organisatie structuur is afhankelijk van diverse factoren, zoals:
- omvang onderneming
- markt / soort producten
- vestiging plaats
- leiding- en arbeidsmentaliteit
- etc.
De oranisatiestructuur wordt gegroepeerd om een aantal functies, die met elkaar noodzakelijk zijn voor het functioneren van de onderneming om het gestelde doel te bereiken.
Dit kunnen zowel bedrijfs-, afdelings-, als personele functies zijn.
Aan deze functies ligt meestal specialisatie ten grondslag.
Elke bedrijfs- of afdelingsfunctie wordt door een aantal personele functies vervuld. Hieronder wordt de samenvoeging van taken (werkzaamheden) gezien, die toebedeeld zijn aan één persoon, waardoor hij / zij een bepaalde functie kan uitoefenen, b.v. bedrijfsleider, projectleider, calculator, werkvoorbereider, etc.
In de praktijk treden bij de afdelingsfuncties mengvormen op, b.v. bij een staalconstructiebedrijf waar de onderdelen veelal naar bewerking zijn gegroepeerd, maar waar de montage door de geografische ligging wordt bepaald. Bij bouwbedrijven is de geogrische ligging overwegend bepalend, terwijl de productieprocessenprocessen als het ware langs de werken trekken.
Organisatie vormen:
Verticale taakverdeling = taakverdeling op verschillend niveauHorizontale taakverdeling = taakverdeling op gelijk niveau
De hieronder genoemde theoretische organisatie vormen zal men in de hun zuivere vorm nauwelijks aantreffen.
Veelal blijken er twee vormen te bestaan.
Lijn-organisatie:
Kenmerk: eenhoofdige leiding en geringe arbeidsverdeling.
Functionele organisatie:
Kenmerk: meerhoofdige leiding en een kwalitatieve arbeidsverdeling (specialisatie)
Lijnstaf-organisatie:
Kenmerk: eenhoofdige leiding, de leiding wordt geadviseerd door specialisten (staf-functionarissen)
Project organisatie (projectteam)
Indien voor een bepaald project medewerkers, uit verschillende afdelingen en/of meerdere bedrijven voor een bepaald doel in een aparte organisatie worden bijeengebracht, dan noemt men dit een projectorganisatie.
Bij deze werkwijze behoort een nauwkeurige taak- en bevoegdhedenomschrijving